نکات قابل توجه در مورد دوش گرفتن

چون اکثر بازیکنان و ورزشکاران در حال حاضر تنها وسیله ای که برای رفع خستگی در دسترس دارند، همین دوش آب گرم می باشد، لا زم است به نحو صحیح از آن استفاده کنند، پس جا دارد چند نکته راتذکر دهیم:

1- ورزشکارانی که پس از یک تمرین یا مسابقه سنگین فرصت انجام تمرینات و حرکات سبک را پیدا نکرده اند، می توانند برخی از حرکات و نرمش  ها را زیر دوش انجام دهند. همان طور که می دانیم، هدف عمده از دوش آب گرم، رفع خستگی و دفع مواد زاید مثل اسید لا کتیک از بدن است.
حال اگر ورزشکار زیر دوش آب گرم حرکات سبک و تمرینات ملا یم را انجام دهد، میزان رفع خستگی بیشتر و مواد زاید سریع تر دفع می شود.

2- چنان چه فشار آب زیاد و فاصله دوش با بدن ورزشکار هم زیاد باشد، تاثیرات درمانی آب افزایش می یابد. اعتقاد بر این است که هر چه فاصله دوش با بدن ورزشکار زیاد و فشار آب هم قوی تر باشد، بر اثر برخورد مرتب و مداوم ذرات آب با پوست ورزشکار، حالتی مانند ماساژ برای فرد احساس لذت و شادابی پدید خواهد آمد.

3- استفاده از دوش آب سرد برای ورزشکارانی که سابقه استفاده از دوش سرد ندارند، توصیه نمی شود زیرا امکان سرما خوردگی زیاد است. این افراد می توانند به تدریج از آب سرد استفاده کنند تا بافت های بدن با آب سرد تطابق یابند.

4- همچنین ورزشکاران باید کلیه نکاتی را که در رابطه با موارد استفاده، عدم استفاده و احتیاط در زمینه هیدروتراپی گفته شد، رعایت کنند، از جمله این که مدت زیادی زیر دوش آب گرم قرار نگیرند، از آب بسیار داغ مدت زیادی استفاده نکنند و پس از دوش گرفتن فورا در معرض هوای سرد قرار نگیرند.
5- باید در هنگام خشک کردن بدن، از کشیدن محکم حوله روی پوست بدن خودداری کرد زیرا همان طور که می دانیم، سطح پوست بدن محل انتشار گیرنده ها و پایانه های مختلف عصبی است. بر اثر کشیدن محکم حوله به پوست، معمولا  گیرنده های عصبی تحریک می شوند و این تحریکات به سیستم عصبی منتقل می شود. در نتیجه، تاثیرات مثبت دوش یا از بین می رود یا کاهش می یابد.
6- بهتر است متعاقب دوش گرفتن یا استفاده از روش های دیگر آب درمانی، ورزشکار به مدت کافی استراحت کند و یا بخوابد. این کار باعث افزایش تاثیرات دوش و آب درمانی می شود.

آب چگونه بر خستگی بدن تاثیر میگذارد؟

برای شناخت و آگاهی از چگونگی عمل و علل رفع خستگی ورزشکاران، متعاقب استفاده از هیدروتراپی باید تاثیرات فیزیولوژیکی  آب درمانی را نیز بررسی کرد. به طور کلی، در هنگام قرار گرفتن  در آب، تغییرات زیر در بافت ها و اندام های بدن رخ می دهد:

 افزایش درجه حرارت بدن

بر حسب میزان و مقدار گرمای آب، درجه حرارت بدن هم تغییر می کند. در اغلب موارد که درجه حرارت آب استخر بین 34 تا 37  درجه سانتیگراد باشد، دمای بافت ها و عضلا ت ورزشکار نیز مقداری افزایش می یابد.

2-افزایش سوخت وساز بافت ها

در اثر افزایش حرارت بافت های مختلف بدن، میزان سوخت و ساز یا متابولیسم عمومی بافت ها نیز زیاد می شود.

3- اتساع عروق

بالا  بودن حرارت آب منجر به بالا  رفتن حرارت بدن و متعاقب آن، متسع شدن عروق و مویرگ ها می شود. در ضمن،  اتساع عروقی می تواند ناشی از افزایش سوخت و ساز سلول ها باشد که نیاز به اکسیژن اضافی ودفع بیشتر مواد حاصل از سوخت و ساز دارند.

4- افزایش جریان خون

افزایش درجه حرارت بدن موجب زیادتر شدن سوخت و ساز سلول ها می شود که برای جبران کردن این امر بدن به افزایش جریان خون بافت ها روی می آورد. بنابراین، میزان جریان خون نیز متعاقب قرار گرفتن در آب گرم افزایش می یابد.

 5- افزایش میزان فعالیت قلب

به دنبال  اتساع عروق خونی و زیاد شدن میزان جریان خون، میزان خون وارده به قلب نیز زیادتر  می شود و طبق قانون فرانگ استارلینگ (هر چه خون وارده به قلب زیادتر شود، خون خارج شده از آن نیز زیادتر می شود) میزان برون ده قلبی نیز افزایش می یابد و فعالیت قلبی هم بیشتر می شود.
به دنبال ایجاد تاثیرات فیزیولوژیکی فوق در بافت ها و اندام های بدن، یک سلسله تاثیرات درمانی در فرد مشاهده می شود، از جمله: در اثر افزایش جریان خون و بهبود وضع تغذیه در اندام ها و دفع سریع مواد زاید، گرفتگی و اسپاسم عضلات فرد، بر اثر وقوع تغییرات مذکور، این درد و ناراحتی ورزشکار از بین می رود.
به طور خلاصه می توان گفت که تاثیرات درمانی آب به واسطه اثری است که آب روی پوست بدن دارد. در آب درمانی، پوست بدن به عنوان یک عضو مهم و اساسی است، زیرا بر اثر برخورد جریان آب، گیرنده های عصبی پوست تحریک می شوند. تحریکات ایجاد شده از طریق اعصاب، بر سیستم عصبی مرکزی تاثیر می گذارد و این تاثیرات سیستم عصبی مرکزی است که باعث به وجود آمدن اثرات درمانی آب می شود.
استفاده از آب درمانی روی جریان خون، سوخت و ساز بدن، سیستم عصبی، ترکیب خون و میزان ترشح غدد نیز تاثیر می گذارد و در نهایت، تجمع این تاثیرات روی روان فرد منعکس می شود.